Eluveitie – Thousandfold – znaczenie tysiąckrotnych kłamstw

Mój tekst na temat znaczenia Inis Mony cieszył się Waszym zainteresowaniem.

Dlatego tym razem na warsztat wrzucam inny z moich ulubionych kawałków Eluveitie – Thousandfold

W przeciwieństwie do Inis Mony, Thousadnfold ma dość zrozumiały tytuł – przymiotnik „tysiąckrotny”. Co jednak może on oznaczać? W tym wypadku tysiąckrotne kłamstwo. Co dla mnie, człowieka pióra, jest tym donioślejsze.

De bello galico

Juliusza Cezara znamy w większości z komiksów o Asteriksie, jako stosunkowo sympatycznego, twardego, ale sprawiedliwego władcę. Zapisał się w historii jako wódz, który zmiażdżył opór Galów zamieszkujących tereny dzisiejszej Francji. Jako wykształcony człowiek opisał swoją wyprawę w imponującym (a w oryginalne podobno wręcz monumentalnym) dziele Commentarii rerum gestarum belli Gallici, jednej z dwóch monografii historycznych.

Postaw mi piwo! Zarejestruj się w Lord of the Rings Online!

Wymienił tam Orgetoryksa (którego twarz widać na monecie), jednego z największych wodzów wśród Helwetów. Plemienia, do którego tradycji odwołuje się w swych utworach Eluveitie.

U Helwetów bez porównania najznakomitszym i najbogatszym od dawna był Orgetoryks. To on, za konsulatu Marka Messali i Marka Pizona, ogarnięty żądzą władzy królewskiej zawiązał spisek wśród arystokracji i nakłonił współobywateli, aby wraz z całym dobytkiem opuścili swoje dziedziny

Ze względu na swą bitność i dzielność, Helwetowie pod wodzą silnego króla, prawdopodobnie zatrzymaliby się przy podbijaniu Galii dopiero na morzu. A do tego właśnie namówił swoich ziomków Orgetoryks - do wybrania się z ziem Szwajcarii na Galię.

Głównym celem Orgetoryksa było zostać królem. A nie była to sprawa prosta - celtowie odrzucili monarchię i byli rządzeni przez rady wodzów. Nikt nie lubi zamordystów i uzurpatorów, dlatego, gdy dowiedziano się o jego planach (już wówczas zaawansowanych) pojmano go. Juliusz Cezar pisał o tym:


Zgodnie ze swoimi obyczajami zmusili Orgetoryksa, by w więzach odpowiadał przed sądem; w razie skazania groziła mu kara śmierci przez spalenie.  W dniu wyznaczonym na rozprawę Orgetoryks zebrał zewsząd na miejscu sądu swoich oddanych  liczbie około dziesięciu tysięcy i sprowadził także swoich klientów oraz dłużników, których miał również pokaźną liczbę; dzięki nim uchylił się od odpowiedzialności sądowej. Kiedy burzone tym społeczeństwo usiłowało dochodzić swoich praw z bronią w ręku a władze plemienne ściągnęły znaczną ilość ludności wiejskiej, Orgetoryks zmarł; i nie brak podejrzeń, jak przypuszczają Helwetowie, że sam sobie zadał śmierć.

Więc kim był Orgetoryks? Uzurpatorem, watażką i kombinatorem, który chciał sięgnąć po tytuł celtyckiego króla. Na koniec, gdy nie chciał, zgodnie z prawem, zostać spalony żywcem, popełnił samobójstwo. Słowem, nikt szczególnie godny uwagi i naśladowania. I tutaj przychodzi mi użyć jednego z moich ulubionych słów:

Ale...

Słowo "ale" ma w sobie tę magię, że pozwala wyrazić sąd, a następnie mu zaprzeczyć negując sprzeczność. "Nie mam nic przeciwko imigrantom ALE lepiej, by ich nie było". Cudowna konstrukcja.

Postaw mi piwo! Zarejestruj się w AION!

Juliusz Cezar bez wątpienia był jednym z wybitniejszych umysłów swoich czasów. Z pewnością miał jedno z lepszych piór, docenionych nawet przez jego politycznego przeciwnika, Cycerona. Jego pamiętniki z wojny galijskiej, pisane suchym, żołnierskim stylem, na trwałe zapisały się w historii literatury. Jego wiersze i dramaty, niestety nie.

Cyceron

Ale Cezar był przede wszystkim politykiem. Musiał się biedzić z senatorami, i ludem rzymskim, oraz, miedzy innymi, ze wspomnianym już Cyceronem, najwybitniejszym mówcą swoich czasów. Dość powiedzieć, że mowa Cycerona przeciwko Katylinie (w którego spisek wmieszany był podobno Juliusz Cezar) przeszła do historii jako jedna z najlepszych.

Dlatego należy pamiętać, że De bello Galico to nie tylko dzieło literackie i pamiętnikarskie, ale też propagandowe. Cezar był wrogiem, by nie powiedzieć nemezis Orgetoryksa. Obaj mieli chrapkę na Galię, Orgetoryks dążył do zjednoczenia plemion, kto wie, jak potoczyłaby się historia, gdyby jego skronie przyozdobiła korona celtyckiego króla.

Christian "Chrigel" Glanzmann wspomniał w jednym z wywiadów, że tekst utworu Thousandfold to krótka mowa, swoisty wyrzut, jaki mógłby czynić Orgetoryks w stronę Cezara i tak:

Sprinkled by the trappings
Of words that make the outlines
Blur on the showplace of made history
The Folk is willed
To parrot the dished up tale
The lure of a higher meaning

Ludzie powtarzają to, co napisał im Cezar, jedno z najwybitniejszych piór swoich czasów. To on wykuł historię Orgetoryksa młotem kłamstw na kowadle wojny. A ludzie, zupełnie jak dziś, bez refleksji, bez informacji i zdani wyłącznie na przekaz propagandowy, powtarzali, oczarowani opowieścią.

Cheat you had to create
An enemy stereotype
To receive your absolution
A frothy poor excuse for your foray

I tutaj Orgetoryks mówi wprost - kłamałeś, Cezarze, potrzebowałeś wytłumaczenia, czemu ruszasz na Galię. Chciałeś przebaczenia w oczach potomnych, bo to ty piszesz historię. Bo historię piszą zwycięzcy.

March in with ten legions
Whilst the crucial weapon's not the pillum
But the feather held in your hand
Penned in blood
Your tall-tales rule the forum
Altering it into the battlefield

Orgetoryks nie był głupcem. Doskonale zdawał sobie sprawę, że oprócz bitew w polu, Cezar ma też swoje kampanie w senacie. To, czego nie jest w stanie pokonać pilum, pokonuje piórem. Wkroczył z dziesięcioma legionami, ale tak naprawdę bitwy rozgrywa jako polityk. I każdą ze swoich opowieści pisze krwią.

I, the spectral guise
Evoking these baring fears
Pestering your conscript fathers
I smile at my demise and while I die
I cherish the roots of my perseverance

Orgetoryks zaś ma gorzką satysfakcję. To on wystraszył cały senat, to on stał się straszakiem na tych, którzy decydują o największej potędze ówczesnych czasów. Chrigel wspominał, że istnieją dowody, że w istocie losy Orgetoryka toczyły się zupełnie inaczej, a on sam nie popełnił samobójstwa, lecz został zamordowany przez Rzymian. Dodał, że istnieją na to historyczne dowody, nie sprecyzował jednak jakie.

Postaw mi piwo! Zarejestruj się w Drakensang Online!

Prawdy, jak zawsze w takiej sytuacji, zapewne nie dowiemy się nigdy. Inna sprawa, że w De bello Galico Orgetoryks pełni stosunkowo niewielką rolę, wręcz z czystym sumieniem kronikarza można by go pominąć. Mimo to Juliusz Cezar wspomniał o nim i unieśmiertelnił w swoim dziele. Dlaczego?

 

Gaius Iulius Caesar

Prawdopodobnie dlatego, że odnalazł w nim trochę samego siebie. Ambitny, bezkompromisowy i silny lider, który potrafi poprowadzić lud na Galię. To ktoś, kogo Cezar rozumiał, nawet na swój sposób podziwiał.

To jednak ironia, że to samo pióro, które poderżnęło gardło Orgetoryksa uczyniło go wiecznie żywym. 

Podobało się? Polub bloga na Facebooku!

---

---